Każdy rok w okresie świątecznym stanowi dla URE nie lada wyzwanie. Jest to czas, w którym Urząd analizuje wnioski o zmiany taryf od dystrybutorów ale i sprzedawców energii. Rok 2020 okazał się jeszcze większym wyzwaniem, gdyż Prezes URE otrzymał nowe zadanie polegające na ustaleniu wartości opłaty mocowej dla poszczególnych odbiorców. Opłata ta ma znaczący wpływ na podwyżkę kosztów pobieranej energii z sieci elektroenergetycznej.

30 listopad URE przedstawił dane, na które większość przedsiębiorstw czekało od wielu miesięcy: określił on wysokość stawki opłaty mocowej, która będzie naliczana do opłat dystrybucyjnych dla energii czynnej pobieranej z sieci elektroenergetycznej pomiędzy godzinami 7 a 22 w dni robocze. Oznacza to, że w przeciętnym tygodniu pracy (pomijając dni świąteczne) opłata mocowa obejmie  ok. 45% czasu. Pierwsze analizy przemysłowych odbiorców końcowych już są – opłata 76,20 zł/MWh w niektórych przypadkach oznacza podwojenie kosztów dystrybucji energii i będzie mieć wyraźny wpływ na wzrost kosztów energii elektrycznej w przemyśle.

Czemu służy nowy podatek?

Fundusze wygenerowane przez opłatę mocową pozwolą na zabezpieczenie dostaw prądu oraz modernizację nowych jednostek wytwórczych związanych z DSR. Są to kroki mające na celu wspieranie sektora odnawialnych źródeł energii ale i zachęcanie dystrybutorów do poprawy produkcji energii elektrycznej. Powodem jest wysoki koszt produkcji energii przy użyciu tradycyjnych jednostek węglowych. Znacznie bardziej opłacalne są ceny sprzedaży prądu na Towarowej Giełdzie Energii. 

Zobacz także: Mój Prąd będzie kontynuowany w 2021 r. w nowej odsłonie

Targetem opłaty mocowej jest wygenerowanie  ok. 5,6 mld zł w 2021 roku. Są to środki, które zaczęły się kumulować już od 1 tycznia i zostanie z nami z nami na dłuższy czas. Ostatnie płatności dla uczestników rynku energetycznego wypłacone zostaną w okolicach 2047 roku. Także nowa opłata będzie widniała na naszych fakturach dystrybucyjnych przez blisko kolejnych 30 lat. 

Na kogo wpłynie nowy podatek?

Wstępne obliczenia Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii zakładały, że średnia opłata mocowa wyniesie około 45 zł za megawatogodzinę. Z kolei informacja podana 30 listopada przez prezesa URE okazała się mniej optymistyczna. Wysokość opłaty w roku 2021 sięgnęła 76,20 zł/MWh (od poniedziałku do piątku w godzinach 7–22). 

Rozłożenie obowiązywania opłaty na dni i godziny oznacza, że jej wpływ na poszczególne przedsiębiorstwa będzie się różnił.  

Porównajmy profile zużycia energetycznego zakładu produkcji mebli, zakładu mięsnego oraz sklepu zakładając, że:

• producenci mebli funkcjonują przeważnie w dni robocze tj. od poniedziałku do piątku.
• zakłady mięsne charakteryzują się produkcją ciągłą,
• funkcjonowanie obiektów handlowych przypada w większości właśnie na godziny od 7 do 22 

Koszt zakupu energii  przedsiębiorcy mogą ustalać indywidualnie, z kolei koszt związany z jej dystrybucją wynikają bezpośrednio z taryf operatorów systemów dystrybucyjnych. To właśnie składnik za dystrybucję energii uzależniony od jej ilości zostanie rozszerzony o dodatkową pozycję związaną z nową opłatą mocową.

Na poniższych wykresach mogą Państwo zobaczyć jak zmienią się koszty związane ze zużyciem energii elektrycznej od 2021 roku dla wspomnianych wcześniej przykładów przedsiębiorstw. Obliczenia przeprowadzono zakłądając, że:

• stawka za zakup energii elektrycznej to 320 zł za megawatogodzinę
• opłaty dystrybucyjne powiększone zostaną o opłatę mocową tj. 76,20 zł za megawatogodzinę oraz opłatę OZE tj. 2,20 zł za megawatogodzinę

Jak wskazuje powyższa tabelka zakład meblarski, po wprowadzeniu opłaty mocowej, musi się liczyć ze  wzrostem kosztów dystrybucyjnych o ponad 43 tys. zł (ok. 41%).  Całkowity koszt energii (obrót+dystrybucja) w porównaniu do roku 2020 wzrośnie o ponad 12%. Następnie zakład z branży mięsnej może spodziewać się wzrostu opłat związanych z dystrybucją o ponad 387 tys. zł (ok. 51%), a więc w 2021 roku koszty energii elektrycznej wzrosną o ok. 9%. Dla zakładu z branży handlowej wprowadzenie opłaty mocowej oznacza wzrost kosztów dystrybucyjnych o ok. 22 tys. zł (ok. 22%). Całkowity koszt energii elektrycznej (obrót+dystrybucja) w porównaniu do roku 2020 wrośnie o ok. 8%.

Jak uniknąć nowych opłat?

Opcji nie jest wiele. Przedsiębiorstwo może zmienić  poziom produkcji lub wymiar pracy, funkcjonując w weekendy czy godziny nocne. Taki zabieg pozwoli na zmniejszenie zużycia energii a co za tym idzie zmniejszenie kosztów. Z kolei jak wiadomo nie jest to rozwiązanie odpowiednie dla każdego biznesu. 

Bardziej stabilnym i elastycznym rozwiązaniem jest autoprodukcja energii. Dodatkowe koszty jakie generuje opłata mocowa sprawiają, że inwestycja we własną instalację fotowoltaiczną są jeszcze bardziej opłacalne. Inwestycja we własne moce wytwórcze wiąże się z wyższym nakładem finansowym przez okres początkowy, jednak instalacja PV pozwala wygenerować zwrot kosztów już po kilku latach. Dzięki temu przedsiębiorstwo wytwarza własny prąd bez udziału kosztów zewnętrznych takich jak opłata mocowa czy stałe podwyższki cen prądu.

Podsumowanie

Co prawda opłata mocowa wywiera na wielu przedsiębiorcach raczej negatywne odczucie, z kolei jej pośrednim skutkiem będzie optymalizacja zużycia energii w kraju i motywacja do zwiększenia efektywności energetycznej firm. Być może jest to zielone światło dla przedsiębiorstw biorących pod uwagę własną instalację fotowoltaiczną.