Jakie panele fotowoltaiczne: monokrystaliczne czy polikrystaliczne? Co wybrać?
Na pewno wiesz już, że panel słoneczny to element instalacji fotowoltaicznej, który wykorzystuje promieniowanie słoneczne do wytwarzania energii elektrycznej. Jednak wciąż wiele osób, które planują inwestycję w OZE, nie zastanawia się w ogóle, jak zbudowany jest taki komponent. Materiał, który stanowi jego podstawę, ma istotny wpływ nie tylko na cenę instalacji, ale także jej efektywność. Większość dostępnych obecnie na rynku paneli słonecznych można podzielić na dwie kategorie: monokrystaliczne i polikrystaliczne. Opisujemy, jaka jest różnica pomiędzy nimi, wyjaśniamy, czy kolor paneli fotowoltaicznych ma znaczenie, oraz odpowiadamy na pytanie: mono- czy poli-, co lepsze w polskich warunkach klimatycznych?
Jaka jest różnica między panelami polikrystalicznymi a monokrystalicznymi?
Zarówno monokrystaliczne, jak i polikrystaliczne panele słoneczne pełnią tę samą funkcję w całym systemie fotowoltaicznym – przechwytują energię słoneczną i zamieniają ją w energię elektryczną. Oba te rodzaje ogniw są również wykonane z krzemu, który jest używany do produkcji paneli słonecznych ze względu na swoje unikatowe właściwości – materiał ten zapewnia dobrą wydajność energetyczną, jest stosunkowo niedrogi i charakteryzuje się wysoką wytrzymałością. Do generowania energii elektrycznej wykorzystuje się krzem w postaci krystalicznej.
Główna różnica między dwiema opisywanymi technologiami polega właśnie na krystalicznej czystości ogniw panelu. Monokrystaliczne panele słoneczne mają ogniwa wykonane z pojedynczego kryształu krzemu, podczas gdy polikrystaliczne modele mają ogniwa wykonane z kilku stopionych ze sobą fragmentów. Krystaliczna czystość ogniw monokrystalicznych paneli słonecznych jest zatem znacznie wyższa niż w przypadku ich polikrystalicznych odpowiedników.
Które panele fotowoltaiczne są lepsze monokrystaliczne czy polikrystaliczne – wydajność
Wydajność panelu słonecznego to stosunek ilości pobieranej energii słonecznej do ilości produkowanego prądu. Zwykle jest to kilkanaście procent – reszta jest tracona w postaci ciepła. Sprawność na poziomie 15% oznacza, że 15% promieniowania słonecznego jest przekształcane w energię elektryczną, a pozostałe 85% w ciepło. Im wyższa sprawność, tym większa ilość wyprodukowanej energii elektrycznej.
Jeśli zastanawiasz się, co jest bardziej wydajne: panel polimorficzny czy monokrystaliczny – odpowiedź jest prosta. W kontekście wydajności panele monokrystaliczne działają zdecydowanie lepiej. Ich sprawność waha się od 16% do nawet 25%, podczas gdy modele polikrystaliczne mają sprawność na poziomie od 14% do 19%. Oznacza to, że na takiej samej powierzchni bardziej wydajna będzie instalacja wykorzystująca ogniwa monokrystaliczne. To jedna z najważniejszych przewag paneli mono- i najistotniejszy powód ich popularności. Ich efektywność pozwala na nawet mocno ograniczonej przestrzeni zmieścić instalacje, która zaspokoi zapotrzebowanie na energię elektryczną.
Ważną zaletą monokrystalicznych paneli słonecznych w kontekście wydajności jest również to, że produkcja energii zaczyna się w nich wcześniej i kończy później (w ciągu doby) niż w modelach polikrystalicznych. Ten typ panelu jest więc nie tylko bardziej wydajny, ale także zapewnia dłuższy okres wytwarzania prądu.
Panel polimorficzny czy monokrystaliczny – żywotność i cena
Oba rodzaje ogniw słonecznych są zazwyczaj obejmowane podobną gwarancją sprawności, która może wynosić nawet 30 lat. Ich żywotność nie jest zależna od tego, czy są to panele mono-, czy polikrystaliczne, ale od jakości zapewnianej przez konkretnego producenta. Natomiast różnica w cenie jest już mocno uzależniona od krystalicznej czystości ogniw.
Monokrystaliczne panele słoneczne są zazwyczaj droższe niż polikrystaliczne wersje w przeliczniku PLN/Wp za moduł, ponieważ ich proces produkcyjny jest bardziej energochłonny i złożony. Istotna jest tutaj również wspomniana wcześniej wydajność ogniwa. Warto mieć to na uwadze projektując instalację fotowoltaiczną i licząc, po jakim czasie inwestycja Ci się zwróci.
Jakie panele fotowoltaiczne czarne czy niebieskie – estetyka
Zastanawiasz się, czy kolor paneli fotowoltaicznych ma znaczenie? Otóż trzeba zaznaczyć, że nie wpływa on bezpośrednio na sprawność danego ogniwa, ale pozwala rozróżnić, z jakim rodzajem modułu mamy do czynienia. Panele monokrystaliczne są zazwyczaj czarne i ośmiokątne, podczas gdy ogniwa polikrystaliczne są ciemnoniebieskie i kwadratowe. Wiele osób woli wygląd monokrystalicznych modułów. Wynika to z ich wspomnianego czarnego koloru, który prezentuje się bardziej elegancko i lepiej wpasowuje się np. w pokrycie dachu.
Mono- czy poli – co lepsze w polskich warunkach klimatycznych?
Według danych z opublikowanego w 2021 roku raportu Instytutu Energii Odnawialnej „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2021” obecnie na naszym rynku 98% instalacji wykorzystuje panele monokrystaliczne. Moduły polikrystaliczne są więc zdecydowaną rzadkością. Wpływ ma na to prawdopodobnie wspomniana wydajność i estetyka ogniw. Trzeba podkreślić, że panele monokrystaliczne lepiej radzą sobie w naszych warunkach klimatycznych. Nie wykazują takiego spadku mocy wraz ze wzrostem temperatury jak polikryształy.
Panele polimorficzne czy monokrystaliczne – co wybrać?
Niezależnie od tego, czy wybierzesz mono-, czy polikrystaliczne panele słoneczne, zmniejszysz rachunki za energię elektryczną. Ostateczna decyzja zależy od Twoich preferencji, budżetu oraz ograniczeń przestrzennych.
Wyższa wydajność ogniw monokrystalicznych na pewno stanowi istotnym czynnik, gdy rozmiar planowanej instalacji fotowoltaicznej jest ograniczony ilością dostępnego miejsca np. na dachu. W takiej sytuacji ponoszenie większych kosztów za bardziej efektywne panele monokrystaliczne, które mogą pomóc w maksymalizacji produkcji energii elektrycznej, będzie miało większy sens w dłuższej perspektywie. Pamiętaj, że oprócz rodzaju modułów, warto również zwrócić uwagę na renomę producenta, który je dostarcza oraz jakość samego ogniwa. Niskiej jakości monokryształy mogą być mniej wydajne od najlepszych paneli polikrystalicznych.